İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy, İngiliz hükümetinin Suriye’de Esad idaresini deviren Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) isimli isyancı kümeyle “diplomatik temas” halinde olduğunu duyurdu.
Lammy, HTŞ’nin hâlâ terörist örgüt kategorisinde yer aldığını, fakat İngiltere’nin “diplomatik temas kurabileceğini ve beklendiği üzere kurduğunu” söyledi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da Cumartesi günü ABD’nin Şam’ın idaresini ele geçiren HTŞ ile “doğrudan temas” halinde olduğunu açıklamıştı.
Bu, ABD’nin HTŞ ile direkt irtibat kurduğuna yönelik birinci resmi açıklama olarak kayıtlara geçti.
İngiltere ve ABD’den gelen açıklamalar, bu ülkeler dahil birçok ülkenin terör örgütleri listesinde yer alan HTŞ ile bundan sonra nasıl temas kurulacağına ait tartışmaları yönlendirecek üzere görünüyor.
Öte yandan İngiliz hükümeti, bölgedeki sığınmacılar dahil “savunmasız Suriyelilere” yönelik 50 milyon sterlinlik yeni bir insani yardım paketi açıklamıştı.
Lammy, “Suriye’de temsili ve kapsayıcı bir hükümet görmeyi dilek ediyoruz. Kimyasal silah depolarının tehlike altında olmadığını, bu silahların kullanılmadığını ve şiddetin devam etmeyeceğinin temin edildiğini görmek istiyoruz” dedi.
İngiltere Dışişleri Bakanı Lammy sözlerine şöyle devam etti:
“Tüm bu nedenlerle, diplomasi ve istihbarat temelli olanlar dahil elimizdeki tüm kanalları kullanarak gerektiğinde HTŞ ile muhatap olma arayışındayız.”
İngiliz dışişleri kaynakları, HTŞ ile diplomatik temasın, Dışişleri Bakanı’nın direkt dahil olmasını gerektirmediğini belirtiyor.
Kaynaklar, temasın mevcut terörizm mevzuatları altında mümkün olduğunu söyleyerek, sivil toplum örgütlerinin insani yardım sağlamak hedefiyle temas kurmasını örnek veriyor.
İngiltere’nin HTŞ’yi terörist örgüt listesinden çıkarması manasına gelmeyen bu adımın, ilerleyen süreçte HTŞ’yi aksiyonlarına dayalı olarak konumlandıracağı manasını taşıdığı vurgulanıyor.
ABD Dışişleri Bakanı Blinken da Cumartesi yaptığı açıklamada, HTŞ ile temaslarının özel olarak, kayıp Amerikalı gazeteci Austin Tice’ın akıbetiyle ilgili olduğunu söylemişti.
Blinken ile Lammy ortasında Pazar günkü görüşmede, Blinken Washington’ın “Suriye halkının seçtiği temsili hükümete takviye vereceğini” lisana getirmişti.
Lammy, HTŞ’nin İngiltere’nin terör örgütleri listesinden çıkarılıp çıkarılamayacağına ait bir soruya karşılık verirken, örgütün El-Kaide’nin bir kolu olarak ortaya çıktığını hatırlatmıştı:
“El-Kaide İngiliz topraklarında müthiş can kayıplarının sorumlusu. HTŞ’yi aksiyonlarına nazaran değerlendireceğiz. Geleceğe yönelik yorum yapamam lakin bunun Suriye için kıymetli bir dönemeç olduğunu kabul ediyoruz.”
HTŞ’nin statüsüne ait İngiltere Başbakanı Keir Starmer da şimdi bir karar verilmediğini söylemişti.
İngiltere’nin Suriye’ye para yardımı kararı ise Ürdün’ün Akabe kentindeki dışişleri bakanları toplantısı sonrasında geldi.
Arap Birliği tarafından kurulan Arap Bakanlar Temas Komitesi’nin Suriye bahisli birinci memleketler arası toplantısı, Akabe’de gerçekleştirilmişti.
Toplantıya Türkiye, ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, Bahreyn, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Avrupa Birliği, Birleşmiş Milletler ismine temsilciler katılmıştı. HTŞ ise bu toplantıda temsil edilmedi.
İngiltere Şam’daki büyükelçiliğini 2013’te ülkedeki iç savaşı büyümesi üzerine kapatmıştı. 2011-2021 ortasında 30 binden fazla Suriyeli İngiltere’de sığınma statüsü almıştı.
NE OLMUŞTU | Beşar Esad devrildi, HTŞ iktidarda; neler oluyor?
CERN kainata dair neyi anlamamızı sağladı? | Prof. Dr. Sertaç Öztürk anlatıyor… |