Dr. Ozan Bingöl*
Otomatiğe Bağlı Vergi Artışı… Böylesi Lakin Bizde Olur.
“Alkol ve sigarada otomatik ÖTV artışına hazır olun!” deyince arkadaşlar doğal olarak soruyorlar: “Ozan Hocam ne çeşit bir hazırlık yapalım.” Ben yalnızca yaklaşan bir cismin varlığını haber verebilirim. Bunun ötesi beni aşar.
Vergi sistemimizde garip bir işleyiş vardır. Ödeyeceğimiz vergilerde tekrar değerleme oranı küsuratı ile birlikte dikkate alınarak hesaplanırken, vergi dilimlerinde, yemek istisnasında ve gibisi %5’e kadar olan kesirler silinir. Örneğin, beyannamedeki damga vergisinde kuruşu kuruşuna bir artış olur. Ancak vergi dilimleri her yıl kırpılır, saklı vergi artırımına dönüşür. Alkol ve tütün eserlerinde de aksi istikamette CB kararı alınmadığı sürece otomatiğe bağlanmış ÖTV artışı kelam hususudur.
Alkollü içecekler ve tütün eserleri üzerinden alınan maktu/asgari maktu ÖTV meblağları, ÖTV Kanununun 12 inci unsurunun 3 üncü fıkrası uyarınca altı ayda bir ÜFE oranları dikkate alınarak otomatik olarak artıyor. Bu artışın olmaması için Cumhurbaşkanının artış olmayacağı tarafında bir Karar alması ve bunun Resmi Gazetede yayımlanması gerekiyor. Hasebiyle Cumhurbaşkanı tarafından bu istikamette bir karar alınmadığı takdirde 3 Ocak 2023 sabah 10.00’da TÜİK’in ÜFE sayılarını açıklaması ile birlikte alkollü içecek ve tütün eserleri üzerindeki maktu ve ek maktu vergiler 2022-Temmuz-Aralık devri Yİ-ÜFE artışı oranında otomatik bir formda artacak.
Alkol ve Tütün Eserlerindeki Otomatik ÖTV Artışı Yüzde Kaç Olacak?
Alkol ve tütün eserleri üzerinden alınan maktu ve taban maktu ÖTV meblağlarında 3 Ocak 2023 tarihinde gerçekleşecek otomatik ÖTV artış oranını hesaplayabilmek için Temmuz-Aralık 2022 periyoduna ait Yİ-ÜFE bilgilerine gereksinim vardır. Bu yazının kaleme alındığı tarihte elimizde Temmuz-Kasım 2022 ÜFE bilgileri bulunmaktadır. Bu durumda 2022 Aralık ÜFE oranı ile ilgili simülasyon yaparak 3 Ocak 2022’deki otomatik ÖTV artış oranına ait kestirimler yapabiliriz. Buna nazaran;
- 2022 Aralık Yİ-ÜFE aylık değişimi %1 olduğunda alkol ve tütün ÖTV’si otomatik artırım oranı = %23,81
- 2022 Aralık Yİ-ÜFE aylık değişimi %2 olduğunda alkol ve tütün ÖTV’si otomatik artırım oranı = %25,04
- 2022 Aralık Yİ-ÜFE aylık değişimi %3 olduğunda alkol ve tütün ÖTV’si otomatik artırım oranı = %26,27
- 2022 Aralık Yİ-ÜFE aylık değişimi %4 olduğunda alkol ve tütün ÖTV’si otomatik artırım oranı = %27,49
- 2022 Aralık Yİ-ÜFE aylık değişimi %5 olduğunda alkol ve tütün ÖTV’si otomatik artırım oranı = %28,72
olacaktır. Hasebiyle 3 Ocak 2023 sabahında alkol ve tütün eserlerinin ÖTV’sinde %25-30 oranında bir artış göreceğiz.
Alkol ve Tütün ÖTV Tahsilatında Birinci 11 Ayda 2022 Bütçe Gayesi Aşıldı.
Aşağıdaki bilgileri bakınca bu ülkede gerçek vergi rekortmenlerinin kimler olduğu açıkça görülmektedir. Birinci 11 ayda bütçenin tüm yıl için öngörülen tahsilat gayesinin üzerine çıkılan bir vergi çeşidinden bahsediyoruz.
Alkollü içkiler üzerinden 2022 yılı ÖTV tahsilatı bütçe gayesi 38 milyar lira iken, yılın daha birinci 11 ayında 39,1 milyar lira tahsilat gerçekleşti. Tütün eserlerinde de durum misal: tüm yıl için 87,6 milyar lira olan bütçe gayesine karşılık birinci 11 ayda tütün mamullerinden 92,6 milyar liralık tahsilat yapıldı. Yıl sonunda yalnızca tütün eserleri ÖTV tahsilatında yüz milyar lira hududunu geçmiş olacağız. Böylelikle kur muhafazalı mevduat uygulamasının bütçeye yüklediği yükü tiryakiler ziyadesiyle yüklenmiş olacaklar.
Alkol Eserleri ÖTV Tahsilatı geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran %93,94 oranında artış gösterdi.
2021 yılının Ocak-Kasım periyodunda alkol eserlerinden 20,2 milyar liralık ÖTV tahsilatı gerçekleşmişken, 2022 yılının Ocak-Kasım devrinde 39,1 milyar liralık tahsilat gerçekleşmiştir. Bu tahsilat sayısı, bir evvelki yıla nazaran %94 artışa tekabül etmektedir.
*Bu yazı Ozan Bingöl’ün ferdî blogundan alınmıştır